Sint-Antoniuskapel
Sint Antonius Abt is de beschermheilige van boeren en vee. Rond 1400 worden veel Antoniuskapellen gebouwd. Door gezamenlijk gebed proberen gelovigen mens en dier te beschermen tegen besmettelijke ziekten. Zo ook in Liempde. De vroegere ‘St. Theunis-kapel’, ook wel ‘het heilig huiske’ genoemd, stond in Kasteren, vlak bij ’t goed de Sloophoos. Kort na de vrede van Munster in 1648 verdwijnen alle kapellen. Pas in 1794 wordt de kapel weer herbouwd als houten bidplaats. In de loop van de negentiende eeuw verdwijnt de Antoniuskapel opnieuw. In 1982 bouwt buurtvereniging Kasteren een eenvoudige nis, met daarin een beeld van Antonius Abt. De nis wordt in 2002 vervangen door de huidige kapel.
De heilige Antonius Abt, ook wel Anto…
Sint Antonius Abt is de beschermheilige van boeren en vee. Rond 1400 worden veel Antoniuskapellen gebouwd. Door gezamenlijk gebed proberen gelovigen mens en dier te beschermen tegen besmettelijke ziekten. Zo ook in Liempde. De vroegere ‘St. Theunis-kapel’, ook wel ‘het heilig huiske’ genoemd, stond in Kasteren, vlak bij ’t goed de Sloophoos. Kort na de vrede van Munster in 1648 verdwijnen alle kapellen. Pas in 1794 wordt de kapel weer herbouwd als houten bidplaats. In de loop van de negentiende eeuw verdwijnt de Antoniuskapel opnieuw. In 1982 bouwt buurtvereniging Kasteren een eenvoudige nis, met daarin een beeld van Antonius Abt. De nis wordt in 2002 vervangen door de huidige kapel.
De heilige Antonius Abt, ook wel Antonius met het varken genoemd, is vele eeuwen lang een van de meest vereerde volksheiligen. Hij wordt in circa 250 na Christus geboren in Egypte. Op negentienjarige leeftijd schenkt hij zijn aanzienlijke bezit aan de armen en trekt de woestijn in, waar hij leeft als een kluizenaar. Samen met zijn volgelingen leidt Antonius een leven van armoede, offer en gebed. Hij sterft in de woestijn, 105 jaar oud. Antonius wordt vaak afgebeeld met een varken en een belletje. Het varken symboliseert de duivelse verzoekingen, terwijl het belletje herinnert aan de stiptheid waarmee Antonius en andere Antonianen hun orderegels naleven.
Van de dertiende tot de achttiende eeuw wordt een groot deel van de westerse wereld geteisterd door oorlogen en epidemieën. Op veel plaatsen ontstaan broederschappen, die werken van barmhartigheid verrichten zoals het verzorgen van zieken en het begraven van doden, in de hoop besmettelijke ziekten te weren. Uit zo’n broederschap is in Liempde het Sint-Anthoniusgilde ontstaan.
Bij de grote brand in 1864, die onder meer de Liempdse kerk en pastorie verwoest, gaat al het gildezilver verloren. Mogelijk door het verlies van deze trofeeën verdwijnen de drie Liempdse gilden en ook de St. Theuniskapel tegen het einde van de negentiende eeuw van het toneel. Mogelijk is de aanleg van het ‘Duits Lijntje’, de spoorlijn tussen Boxtel en het Duitse Wezel, hiervan de oorzaak.
Ruim honderd jaar later, in 1982 bouwt buurtvereniging Kasteren samen met Stichting Kèk Liemt nabij De Maai een nis met daarin een beeld van Sint Antonius Abt. Door geldgebrek kan er dan geen kapel worden gebouwd. Dit is wel mogelijk in 2002. In dat jaar wordt onder leiding van ‘bouwpastoor’ Jan van de Sande de huidige kapel gerealiseerd, van 4,5 x 4 meter. De voorgevel is vijf meter hoog. De kapel is ingezegend op 12 januari 2003. Ieder jaar in januari, op de feestdag van Sint Antonius Abt, trekt het gilde met de gelijknamige naam naar de kapel om de heilige te eren.
Bronnen
· Kasteren, een gehucht apart. Kleine geschiedenis van een bijzonder stukje Liempde. Stichting Kèk Liemt, november 1982.
· Van Liemt en de Boeremèrt. Stichting Kèk Liemt, maart 1981.
· ‘Buurtvereniging Kasteren bouwt Sint Antoniuskapel.’ Brabants Centrum, 12 september 2001.
